TPACK in het hoger onderwijs bij 3D CAD


Analyse les TPACK


De analyse volgens TPACK van een eigen les word uitgelegd aan de hand van enkele vragen. Alle voorbeelden die genoemd zijn van toepassing op de opleiding werktuigbouwkunde van Saxion.
De vragen zijn niet één voor één behandeld, maar vormen een deel van de totale uitleg.

Aan de hand van figuur 1 is goed te zien wat TPACK inhoudt.


Figuur 1: TPACK model

Het TPACK model bestaat uit drie deelgebieden die elkaar overlappen.

Het eerste gebied is de “Technological Knowledge (TK)”  Hieronder worden alle hulpmiddelen bedoeld waarmee het onderwijs wordt gegeven. Voorbeelden hiervan zijn de schoolborden, overheadprojectoren, digiborden, internet en alle software die in het onderwijs wordt ingezet. Een voorbeeld hiervan bij de opleiding werktuigbouwkunde is het 3D CAD-programma SolidWorks gebruikt om het hele ontwerpproces mee uit te voeren.

Het tweede gebied is de “Content Knowledge (CK)”. Hier wordt de kennis die de docent heeft van het onderwerp bedoeld. In dit geval zijn dit de ontwerpmethodieken zijn die een procedure zijn om het ontwerp te realiseren.

Het derde gebied is de “Pedagogical Knowledge (PK)”. Dit is de manier waarop de lessen is ingericht. Het ontwerpen vindt plaats in projecten. De studenten krijgen een opdracht en de docenten begeleiden dit. Er zijn een aantal terugkoppelmomenten ingebouwd. Op het moment dat de student van een bepaald programma gebruik moet maken, wordt deze uitgelegd, waarna de studenten weer verder kunnen. Tijdens het project sturen de docenten steeds bij door gerichte vragen te stellen.

Naast de drie hoofdgebieden zijn er een drietal deelgebieden en één “kerngebied”.
Bij “Technological Content Knowledge (TCK)” komen TK en CK samen. Hieronder wordt de technologische ontwikkeling van het vak verstaan ten aanzien van de ICT. Hier valt te denken aan de ontwikkelingen met betrekking tot de 3D CAD-omgeving en alle rekentools die daarbij komen.
Bij “Pedagogical Content Knowledge (PCK)” komen PK en CK samen. Dit is toevallig nu erg actueel bij de opleiding werktuigbouwkunde. De manier waarop SolidWorks wordt onderwezen wordt drastisch gewijzigd. De contacturen gaan daarbij van zeven lesuren naar drie lesuren. Toch zal geprobeerd worden hier een beter rendement te halen. De lesvorm gaat van weinig uitleg en veel zelf uitzoeken, naar veel uitleg en veel zelf oefenen. Hierdoor wordt de software beter gebruikt.
Bij “Technological Pedagogical Knowledge (TPK)” gaat over de onderwijskundige veranderingen ten gevolge van de inzet van ICT. Bij het ontwerpen wordt ook gebruik gemaakt van een programma voor kostencalculatie. Hier kunnen bepaalde productieprocessen worden gedefinieerd waarbij alle stappen al in het programma aanwezig zijn. Aan de hand van dit programma word het spuitgietproces minutieus doorgenomen. Iedere stap staat erin inclusief alle stappen.

De kern van alle gebieden is het “Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK)”. Hier komen alle disciplines samen. Zowel ICT als didactiek en vakkennis worden hier samengevoegd. Door een goede inzet van ICT, zoals 3D CAD, en goede inhoudelijke coaching kunnen studenten zich het complexe ontwerpen eigen maken. Studenten vinden het over het algemeen erg stimulerend om met computers te werken. Door een goede begeleiding, zowel op ontwerptechnisch gebied als op 3D CAD, wordt het ontwerponderwijs afwisselender en kunnen er meer onderwerpen worden behandeld.

Op welke manier kan het TPACK model jou als docent ondersteunen?
Binnen de werktuigbouwkunde wordt zeer veel gebruik gemaakt van ondersteunende software. Sinds kort is er ook Blackboard dat iedere docent nog goed moet inrichten. Het TPACK model is een goed model dat, vaak onbewust, wordt toegepast.


Curriculumdoelen & ICT  (Curriculum-gebaseerd ICT-gebruik)
In het curriculum staan doelen met betrekking tot het kunnen modelleren met 3D CAD. Hierbij gaat het om een goede strategie te ontwikkelen voor het maken van een 3D model. Hierbij wordt later nog het rekenen aan modellen aan toegevoegd en het vervaardigen van 2D tekeningen.
 

Instructiestrategieën & ICT  (Gebruik van ICT bij lesgeven en leren)
Het gebruik van het kostencalculatieprogramma binnen het ontwerpen draagt veel toe aan het begrip van de productieprocessen. Hier wordt tijdens het lesgeven gebruik van gemaakt. Ook leren de studenten zelfstandig verder werken met dit softwarepakket waardoor zij zich andere productietechniekprocessen eigen maken.


ICT selectie(s)  (aansluiting van ICT bij de curriculumdoelen en de instructiestrategieën)
Zowel het gebruik van 3D CAD en het kostencalculatieprogramma zijn niet meer weg te denken uit het ontwerponderwijs. Ze zijn geheel geïntegreerd en het onderwijs heeft een enorme ontwikkeling meegemaakt door het gebruik van deze software. De ICT sluit perfect aan bij de onderwijsbehoefte.


Afstemming (vakinhoud, didactiek en ICT samen)
De afstemming tussen ICT, didactiek en vakinhoud is in het ontwerponderwijs goed. De drie componenten lopen goed in elkaar over. De ICT is de laatste stand der techniek. De vakinhoud en didactische werkvorm is hierop afgestemd.

Inhoud, instructiestrategieën en ICT worden optimaal afgestemd in het lesplan. Dit lesplan beperkt zich niet alleen tot één module, maar breidt zich uit over het hele curriculum.


Ervaringen bloggen
Het starten van een BLOG was complexer dan verwacht. De mogelijkheden lijken echter vele malen groter dan dat hier is laten zien. Het BLOG kan aantrekkelijker en informatiever gemaakt worden door afbeeldingen, filmpjes en geluidsfragmenten. Volgend jaar ga ik dit zeker uitproberen binnen één of twee projecten in de minor.

Reflectie op ervaringen